Vừa Cận Vừa Loạn Thì Đeo Kính Như Thế Nào? Hướng Dẫn Toàn Diện Giúp Bạn Tối Ưu Thị Lực
Ở Việt Nam hiện nay, rất nhiều người gặp phải tình trạng vừa cận thị vừa loạn thị. Đây không còn là trường hợp hiếm, đặc biệt ở học sinh – sinh viên và người làm việc văn phòng. Tật khúc xạ kép này không chỉ gây giảm thị lực mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống hàng ngày: mỏi mắt, nhức đầu, nhìn nhòe và mất tập trung. Vậy đeo kính như thế nào cho đúng khi bạn vừa bị cận vừa bị loạn? Bài viết chi tiết này sẽ là cẩm nang toàn diện, bao gồm các phần:
Giải thích nguyên nhân và cơ chế của cận và loạn thị
- Cách chọn tròng kính phù hợp với độ và mắt
- Gợi ý chọn gọng kính thoải mái, thẩm mỹ
- Hướng dẫn đo mắt, cắt kính đúng kỹ thuật
- Cách đeo và bảo quản kính đúng cách
- Câu trả lời cho những câu hỏi thường gặp
Hiểu Rõ Cận Thị Và Loạn Thị
Cận thị xảy ra khi nhãn cầu dài hơn bình thường hoặc giác mạc cong quá mức, làm hình ảnh hội tụ trước võng mạc. Người bị cận thường nhìn gần rõ nhưng nhìn xa bị mờ. Loạn thị là do giác mạc hoặc thủy tinh thể không đồng đều, khiến hình ảnh hội tụ tại nhiều điểm trên võng mạc, gây méo ảnh và nhìn mờ ở mọi khoảng cách. Khi kết hợp, cả hai tật này làm mắt khó điều tiết, gây mỏi và làm hình ảnh trở nên nhòe nhoẹt, méo mó, khó lấy nét chính xác.
Việc chỉnh kính khi vừa cận vừa loạn phải đảm bảo chính xác cả độ cầu (cận) lẫn độ trụ và trục (loạn), để hình ảnh hội tụ đúng trên võng mạc, tránh hiện tượng méo ảnh, chóng mặt, hoa mắt.
Các Loại Tròng Kính Phù Hợp
Tròng kính đơn tròng là loại cơ bản nhất, điều chỉnh một độ nhìn cố định cho cả cận và loạn. Loại này phù hợp với đa số người trẻ chưa có thêm tật lão thị. Đối với người trung niên, tròng kính đa tròng hoặc kính hai tròng sẽ phù hợp hơn, giúp nhìn rõ ở nhiều khoảng cách khác nhau như gần, xa và trung bình mà không cần đổi kính.
Ngoài ra, những người có độ cận và loạn cao nên chọn tròng kính chiết suất cao (như 1.60, 1.67 hoặc 1.74) để tròng mỏng hơn, nhẹ hơn, thẩm mỹ hơn và không làm méo ảnh nhiều. Lựa chọn vật liệu như Polycarbonate hoặc MR (Mid-Index Resin) cũng giúp tăng độ bền, chống vỡ và bảo vệ mắt tốt hơn.
Nên ưu tiên tròng có lớp phủ chống phản quang, chống trầy xước, chống ánh sáng xanh, chống tia UV, chống bám nước và bụi. Những lớp phủ này giúp nâng cao độ bền và chất lượng hình ảnh, đồng thời bảo vệ mắt trước môi trường ánh sáng phức tạp.
Gọng Kính Nên Chọn Như Thế Nào?
Gọng kính không chỉ là yếu tố thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến sự thoải mái khi đeo lâu dài. Với người vừa cận vừa loạn, việc gắn đúng tâm quang học vào đồng tử là cực kỳ quan trọng, tránh sai trục loạn. Vì vậy, gọng phải vừa vặn, cân xứng, không trượt mũi, không quá chật hoặc quá rộng.
Gọng titan, thép không gỉ, acetate hoặc TR90 là những lựa chọn phổ biến. Gọng titan nhẹ, bền, không dị ứng, phù hợp cho người có độ cao. Gọng acetate có nhiều màu sắc, sang trọng, dễ uốn chỉnh. Gọng TR90 siêu dẻo, nhẹ, chống va đập, phù hợp với học sinh và người năng động.
Về hình dạng, nên chọn gọng phù hợp với khuôn mặt để tạo cảm giác hài hòa. Người mặt tròn nên chọn gọng vuông, mặt dài nên chọn gọng tròn hoặc oval, mặt góc cạnh có thể dùng gọng oval hoặc tròn mềm để làm dịu đường nét.
Đo Mắt Và Cắt Kính Chính Xác
Việc đo mắt khi bị cận – loạn yêu cầu độ chính xác cao hơn người chỉ bị một tật. Không thể chỉ dùng máy đo tự động, mà cần đo khúc xạ chủ quan kết hợp thử kính để đảm bảo:
- Đúng độ cầu (SPH): điều chỉnh độ cận
- Đúng độ trụ (CYL): điều chỉnh độ loạn
- Đúng trục loạn (AXIS): cực kỳ quan trọng, sai vài độ có thể gây nhòe và chóng mặt
- Khoảng cách đồng tử (PD) và chiều cao mắt so với tròng
Đo mắt phải tách biệt 2 bên trái – phải, có thể lệch độ
Sau khi có đơn kính chính xác, tròng sẽ được cắt CNC dựa trên tâm đồng tử, kết hợp độ nghiêng gọng, chiều cao mắt, dáng tròng. Sau khi hoàn thiện, khách hàng sẽ được thử kính và điều chỉnh lại gọng cho phù hợp tư thế đeo.
Cách Đeo Kính Đúng Khi Bị Cận Và Loạn
- Đeo kính đúng cách sẽ giúp mắt điều tiết tốt hơn, giảm mỏi và tránh tăng độ. Người bị loạn nên đeo kính liên tục, đặc biệt khi làm việc, học tập, lái xe hoặc sử dụng thiết bị điện tử.
- Không nên tháo kính nhiều lần trong ngày trừ khi ngủ hoặc nghỉ ngơi. Khi đeo, mắt phải nhìn qua trung tâm tròng kính, không nghiêng lệch. Nếu sử dụng máy tính, nên điều chỉnh màn hình ngang tầm mắt, tránh cúi ngửa quá nhiều gây lệch trục nhìn.
- Trong trường hợp mới đổi kính, có thể cảm thấy hơi chóng mặt hoặc khác hình ảnh 1–2 ngày đầu, nhưng sẽ quen dần. Nếu sau 5–7 ngày vẫn không thoải mái, nên kiểm tra lại độ hoặc trục loạn.
Vệ Sinh Và Bảo Quản Kính
- Để kính luôn trong tình trạng tốt và hình ảnh rõ ràng, nên lau kính bằng dung dịch chuyên dụng và khăn mềm sợi microfiber. Không lau bằng áo hoặc khăn giấy khô vì có thể làm xước tròng.
- Cất kính vào hộp khi không sử dụng, tránh để ngửa tròng xuống mặt bàn. Không để kính gần nguồn nhiệt cao như cốp xe hơi, bếp gas vì dễ làm biến dạng tròng hoặc gọng.
- Không nên tự chỉnh gọng bằng tay không, vì có thể làm lệch tâm kính. Hãy nhờ kỹ thuật viên hiệu chỉnh định kỳ, nhất là khi thấy kính bị trượt hoặc lệch tâm nhìn.
Kính Áp Tròng Cho Người Cận – Loạn: Có Nên Dùng?
- Hiện nay có loại kính áp tròng mềm dành cho người bị loạn thị gọi là Toric contact lenses. Đây là giải pháp thẩm mỹ và tiện lợi hơn trong các dịp đặc biệt hoặc thể thao.
- Tuy nhiên, kính áp tròng cần vệ sinh kỹ, dùng đúng thời gian, tránh đeo qua đêm hoặc tái sử dụng quá mức. Người mới đeo nên bắt đầu từ thời gian ngắn và tăng dần. Nếu mắt đỏ, khô, khó chịu thì nên ngưng và đi khám.
- Kính áp tròng không thay thế hoàn toàn cho kính gọng, mà nên dùng kết hợp luân phiên để bảo vệ giác mạc lâu dài.
Trẻ Em Và Người Già Vừa Cận Vừa Loạn
Trẻ em bị cận và loạn cần được theo dõi định kỳ 6 tháng/lần vì mắt phát triển nhanh. Chọn tròng mỏng, nhẹ, chống va đập, gọng dẻo giúp đeo thoải mái cả ngày ở lớp học hoặc sân chơi.
Người lớn tuổi bị cả cận, loạn và viễn thị điều tiết nên dùng kính đa tròng để có thể nhìn được cả xa, gần mà không phải đổi kính. Tuy nhiên, cần thời gian làm quen và đo chính xác chiều cao mắt, góc nghiêng gọng.
Những Sai Lầm Thường Gặp Khi Mua Kính Cho Người Vừa Cận Vừa Loạn
- Mua kính tròng sẵn ngoài thị trường mà không đo mắt kỹ
- Không chỉnh đúng trục loạn dẫn đến méo hình, đau đầu
- Chọn gọng quá rộng hoặc lỏng, gây trượt kính lệch tâm
- Tròng kính quá dày, nặng, gây áp lực lên mũi và hình ảnh méo
- Không dùng lớp phủ chống chói khi làm việc máy tính nhiều giờ
Giải Đáp Các Câu Hỏi Thường Gặp
Đeo kính cận – loạn liên tục có làm mắt yếu hơn không?
- Không. Ngược lại, đeo kính đúng độ giúp mắt giảm điều tiết, đỡ mỏi và chậm tăng độ.
Có cần đo lại mắt mỗi năm không?
- Nên đo lại 6–12 tháng/lần, nhất là khi thấy nhìn mờ, nhức mắt hoặc làm việc máy tính nhiều.
Trẻ em bị loạn thị có chữa được không?
- Loạn thị không chữa được hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát tốt bằng kính đúng độ và theo dõi sớm.
Người có độ loạn cao có cần tròng kính đặc biệt không?
- Có. Nên dùng tròng chiết suất cao, phủ lớp chống loá và mỏng để tối ưu hình ảnh.
Đeo kính nhiều có làm mất thẩm mỹ khuôn mặt không?
- Không nếu chọn đúng gọng phù hợp khuôn mặt. Ngoài ra, có thể xen kẽ đeo áp tròng.
Có nên mua kính online?
- Chỉ khi bạn có đơn kính đầy đủ, biết rõ PD, SPH, CYL, AXIS và chọn nơi uy tín.
Tròng kính đổi màu có phù hợp cho người vừa cận vừa loạn không?
- Có, nếu bạn dùng loại photochromic phù hợp, chống UV tốt, kết hợp đúng độ SPH – CYL.
Mắt trái –3.5 độ, mắt phải –2.0 độ loạn, nên chọn tròng gì?
- Nên chọn tròng chiết suất 1.60 hoặc 1.67 để mỏng, nhẹ và cân đối giữa hai bên.
Có nên dùng kính chống ánh sáng xanh khi bị loạn thị không?
- Rất nên nếu bạn làm việc trước màn hình nhiều để giảm mỏi mắt và cải thiện giấc ngủ.
Thấy chóng mặt khi đeo kính mới có bình thường không?
- Có thể xảy ra vài ngày đầu, nhất là với kính có trục loạn mới. Nếu quá 1 tuần không cải thiện, nên kiểm tra lại đơn kính.
Liên hệ ngay
37 Võ Thành Long, P. Phú Cường, TP. Thủ Dầu Một, Bình Dương (205 Yersin cũ chuyển qua)Giấy phép ĐKKD: 46A8043844Đại diện pháp lý: Phan Thị HậuĐiện thoại: 0274.6502.683Zalo: 0967.477.683Email: matkinhbinhduong37@gmail.com
